Literackie Oskary 2025: Kto zdobył Angelusa i Silesiusa?

Gala literacka we Wrocławiu po raz kolejny potwierdziła, że stolica Dolnego Śląska jest jednym z najważniejszych miejsc na mapie europejskich wydarzeń kulturalnych. Podczas uroczystości w Wrocławskim Teatrze Lalek nagrodzono twórców, którzy potrafią poruszać tematy istotne zarówno dla lokalnego środowiska, jak i szerokiej, międzynarodowej publiczności. Wydarzenie przyciągnęło uwagę nie tylko mieszkańców, ale także przedstawicieli świata literatury, w tym laureatkę Nagrody Nobla Olgę Tokarczuk.

Wrocław – europejska stolica nagród literackich

Co roku Wrocław zamienia się w centrum celebracji literatury, goszcząc dwie znaczące nagrody: Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus oraz Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius. Już po raz szósty gala obu tych wyróżnień odbyła się wspólnie, integrując lokalną społeczność literacką z gośćmi z różnych krajów. Tegoroczna edycja miała szczególny charakter ze względu na jubileuszową, dwudziestą odsłonę Angelusa.

Angelus – wyróżnienie dla literatury przekraczającej granice

Najważniejszą nagrodę tegorocznej gali odebrał Darko Cvijetić z Bośni za powieść „Winda Schindlera”. Jury doceniło nie tylko literacką maestrię autora, ale także jego umiejętność ukazania dramatycznych skutków wojny w Prijedorze oraz tego, jak konflikty zbrojne odciskają piętno na codziennym życiu ludzi. Książka Cvijeticia – będąca połączeniem poezji i prozy – bada złożoność pamięci, poczucie winy oraz traumę społeczną, czyniąc z niej ważny głos w rozmowie o najnowszej historii Europy.

Docenieni tłumacze i nagroda czytelników

Angelus to także uznanie dla pracy tłumaczy, bez których światowa literatura nie byłaby dostępna dla polskich czytelników. W tym roku wyróżniono Dorotę Jovankę Ćirlić za tłumaczenie „Windy Schindlera” na język polski, co przełożyło się na nagrodę w wysokości 40 tys. zł. Swoje zdanie mieli też czytelnicy – w głosowaniu publiczności, nagrodę im. Natalii Gorbaniewskiej otrzymała estońska autorka Leelo Tungal za powieść „Mała towarzyszka i listy”, w przekładzie Marty Perlikiewicz. Książka porusza temat dojrzewania w realiach politycznych, które często wymuszają konfrontację dziecięcego spojrzenia z doświadczeniami dorosłych.

Nowe talenty i uznane nazwiska w poezji – Silesius 2025

Nagrodę za najlepszy debiut poetycki zdobyła Dominika Parszewska za tomik „Kink-meme”, doceniony przez jurorów za świeżość języka i oryginalność spojrzenia. Laureatka otrzymała 15 tys. zł. W kategorii Książka roku triumfował Marcin Czerkasow z tomem „Belgijskie rozwiązania”, uhonorowanym nagrodą w wysokości 50 tys. zł. Jego poezja, charakteryzująca się nowatorskim podejściem do formy i treści, coraz wyraźniej zaznacza swoją obecność na polskiej scenie literackiej.

Nagroda za całokształt: uhonorowanie pracy dla literatury

Wśród laureatów Silesiusa znalazł się również Kacper Bartczak, uhonorowany za całokształt twórczości. Bartczak nie tylko pisze poezję, ale również przekłada i analizuje literaturę północnoamerykańską. Jako profesor Uniwersytetu Łódzkiego, od lat przyczynia się do rozwoju polskiego literaturoznawstwa i popularyzacji osiągnięć amerykańskiej poezji. Jego wszechstronna działalność została przez kapitułę szczególnie podkreślona.

Wrocławskie święto literatury pokazało, jak ważne są inicjatywy promujące literacką różnorodność i dialog międzykulturowy. Zwycięzcy i nominowani tegorocznych nagród nie tylko wzbogacają lokalną scenę literacką, ale także potwierdzają, że miasto pozostaje miejscem, gdzie nowe talenty mają szansę zaistnieć, a wybitni twórcy – otrzymać zasłużone uznanie. Mieszkańcy, mogąc uczestniczyć w wydarzeniach tej rangi, mają okazję zobaczyć, jak literatura łączy ludzi i inspiruje do rozmowy o sprawach, które naprawdę się liczą.

Źródło: wroclaw.pl